26 października 2023 r. odbyło się wręczenie nagrody EuroNatur. W imieniu Koalicji Ratujmy Rzeki nagrodę odbierał/y: Dorota Chmielowiec-Tyszko (Fundacja na rzecz EkoRozwoju), Justyna Choroś (Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków) i Piotr Nieznański (WWF Polska).

„Nie da się przecenić tego, co KRR zrobiła dla polskich rzek. Przede wszystkim pokazała kompleksowe podejście do ochrony żyjących rzek w całej Polsce, a także ponad granicami. Koalicja przedstawia wizję przyszłości, w której rzeki będą chronione i traktowane jako integralna część przyrody” – powiedział Thomas Potthast w przemówieniu laudacyjnym.

„Nasza Koalicja powstała w odpowiedzi na plany rządzących, które nieuchronnie zniszczą bezcenną przyrodę. Koalicja zyskuje coraz większe poparcie dzięki temu, że działa na rzecz ochrony rzek i realizuje projekty społecznie użyteczne. Jesteśmy wdzięczni za przyznanie Koalicji nagrody EuroNatur 2023. Dedykujemy ją wszystkim osobom, które nie zamierzają pozostać bierne w obliczu dewastacji środowiska. Ludziom, którzy aktywnie angażują się w oddolne inicjatywy obywatelskie i solidarnie wspierają pracę na rzecz ochrony życiodajnych rzek” – powiedziały podczas uroczystości wręczenia nagrody osoby reprezentujące KRR.

Po wyborach parlamentarnych 15 października w Polsce pojawiła się nowa nadzieja dla Odry. Ustępujący rząd w Warszawie parł do realizacji planów zamienienia Odry w żeglowną drogę wodną, nie zważając na częściowo naturalny charakter rzeki. Nie przemówiła do rozsądku polityków zeszłoroczna katastrofa ekologiczna. 

Die Euronatur-Preisträgerdes Jahres 2023: Aus den Händen von Euronatur-Präsident Dr. Thomas Potthast (links) und Vizepräsidentin Dr. Anna-Katharina Wöbse (rechts) nahmen Piotr Nieznanzki, Dorota Chmielowiec-Tyszko (Mitte) und Justyna Choros die Auszechnung auf der Mainau entgegen. Bild:Gerald Jarausch

Koalicja Ratujmy Rzeki została uhonorowana nagrodą EuroNatur po części za reakcję na katastrofę ekologiczną na Odrze w lipcu 2022 r. Złożyły się na nią zanieczyszczone ścieki, wpuszczane do Odry i jej dopływów, ingerencja człowieka w dynamikę rzeki oraz przedłużająca się susza, która doprowadziła do znacznego rozrostu toksycznych glonów w Odrze. Zginęła ponad połowa ryb oraz niezliczona liczba małży i ślimaków. Od tego czasu niewiele zrobiono, aby poprawić sytuację. Polskie kopalnie w dalszym ciągu odprowadzają słone ścieki do dopływów Odry, a rząd w Warszawie forsuje przekształcenie granicznej rzeki w drogę wodną. KRR wspólnie z partnerami, w tym EuroNatur, złożyła m.in. skargę do Komisji Europejskiej przeciwko tym planom. Jednak wyzwania prawne i skargi na poziomie krajowym i unijnym jak dotąd nie pokrzyżowały katastrofalnych dla rzeki planów.

Dzięki działaniom KRR i możliwej zmianie władz w Warszawie jest jednak nadzieja dla polskich rzek.

EuroNatur deklaruje kontynuowanie wraz z KRR działań na rzecz ochrony Odry, Wisły i innych rzek w Polsce. Nowy rząd musi zdawać sobie sprawę, że na nim spoczywa odpowiedzialność za ekologiczną przyszłość kraju.

Ceremonia wręczenia nagród była transmitowana na żywo na kanale Kanał EuroNatur na Facebooku.

Informacje ogólne:

– Nagroda EuroNatur Award for Environmental Excellence honoruje wybitne zaangażowanie w dziedzinie ochrony przyrody, zachowania naszego środowiska, edukacji ekologicznej i wspierania zrównoważonego rozwoju. Nagroda jest przyznawana osobistościom, które w sposób szczególny i długotrwale zaangażowały się w ochronę zasobów naturalnych. Nagroda EuroNatur została przyznana po raz pierwszy w 1992 roku. Od tego czasu uhonorowano wiele wybitnych osób publicznych za ich prywatną, społeczną, ekonomiczną lub polityczną działalność w dziedzinie ochrony przyrody.

Uroczysta ceremonia wręczenia nagród, której towarzyszy międzynarodowa kampania public relations, podkreśla zasługi laureatów i szczególne wyzwania w ochronie przyrody. Propozycje kandydatur do nagrody EuroNatur mogą być zgłaszane przez organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska, członków rady powierniczej i przewodniczącego EuroNatur, byłych laureatów nagrody, a w szczególnych przypadkach przez władze krajowe i regionalne. 

Poprzedni zwycięzcy to m.in. gmina Mals w Południowym Tyrolu, The World Biodiversity Council IPBES, amerykański autor bestsellerów Jonathan Franzen i „odważne kobiety z Kruščicy”.

Nagroda EuroNatur 2023 została przyznana w czwartek, 26 października 2023 r. o godzinie 17:00 na wyspie Mainau na Jeziorze Bodeńskim. Nagrodę w imieniu KRR odebrali: Dorota Chmielowiec-Tyszko (FER – Fundacja na rzecz EkoRozwoju), Justyna Choroś (OTOP – Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków) i Piotr Nieznański (WWF Polska).

– Koalicja Ratujmy Rzeki (KRR) łączy organizacje, które chcą chronić polskie rzeki, potoki i tereny podmokłe, a także naukowców, osoby prywatne, grupy nieformalne i instytucje, które troszczą się o los ekosystemów rzecznych Polski. Od wielu lat Koalicja prowadzi kampanię na rzecz ochrony Wisły i Odry, a obecnie walczy z planami budowy drogi wodnej E40. Projekt ten zagraża największym w Europie obszarom dzikiej przyrody w regionie Polesia.