Rzeki w Metropoli – debata w CINiBA
W wtorek 11 lipca 2023 w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej w Katowicach została zorganizowana debata „Rzeki w Metropolii”. Główni organizatorzy – Fundacja Ekorozwoju i Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia do rozmów zaprosili naukowców, samorządowców, przedstawicieli instytucji wodnych i organizacje pozarządowe. Dyskutowano w szczególności o sytuacji ekologicznej związanej z katastrofą na Odrze ale także o możliwych scenariuszach na przyszłość dla polskich rzek.
Inspiracją do zorganizowania cyklu 5 debat w regionach nadodrzańskich była ostatnia katastrofa na Odrze. Organizatorom zależało na szerszym spojrzeniu na rzeki. Wnioski i rekomendacje ze spotkania zostaną przekazane samorządom, rządowi oraz Komisji Europejskiej.
Krzysztof Smolnicki, prezes Fundacji Ekorozwoju, podsumowując debatę, powiedział – „Dziękujemy za udział w obywatelskiej debacie Rzeki w Metropolii, którą zorganizowaliśmy z Górnośląską-Zagłębiowską Metropolią. Pretekstem do zorganizowanej debaty o rzekach była katastrofa na Odrze oraz prawdopodobieństwo jej powtórzenia, jednak zamierzeniem organizatorów było szersze spojrzenie na rzekę – tak by uwzględnić nie tylko koryto i jej dolinę, ale i dorzecza wraz dopływami. Ważnym kontekstem prawnym jest w tej sytuacji Ramowa Dyrektywa Wodna UE, która wymaga podejścia zlewniowego, a jej filarami są poprawa jakości wody, poprawa jakości środowiska przyrodniczego związanego z wodami oraz większe zaangażowanie obywateli w realne zarządzanie szeroko rozumianym rzekami”.
Wśród prelegentów znaleźli się m.in.: prof. Agnieszka Kołada Kierownik Zakładu Ochrony Wód IOŚ-PIB, prof. Piotr Skubała profesor Uniwersytetu Śląskiego, dr Jan Bondaruk Zastępca Dyrektora Główny Instytut Górnictwa oraz Krzysztof Smolnicki z Fundacji Ekorozwoju i Jacek Bożek z Klubu Gaja. Przedstawiciel Klubu Gaja podkreślał potrzebę angażowania społeczności lokalnych nie tylko w ochronę rzek i zasobów wodnych, ale przyrody w ogóle.
Jacek Bożek, założyciel i lider Klubu Gaja, podsumowuje – „Bardzo dobrze, że możemy się spotykać i rozmawiać o przyszłości polskich rzek. Z drugiej jednak strony dzieje się to w momencie, kiedy Sejm RP przyjmuje tzw. ustawę rewitalizującą dla Odry, która oznacz niszczenie przyrody i betonozę na tej rzece a w Wiśle znaleziono złote algi. Brak głębszej refleksji u polityków w obliczu katastrofy klimatycznej nie napawa mnie już smutkiem, jak kiedyś, ale wręcz przerażeniem. Jak w starym przysłowiu, mówimy do obrazu a on tym razem nie milczy tylko pokazuje nam środkowy palec”.
W trakcie dyskusji uczestnicy debaty wskazali główne kierunki działań – likwidację zasolenia rzek oraz ich renaturyzację. Rozmawiano m.in. o koniecznych decyzjach i zmianach na poziomie krajowym, roli samorządów m.in. w planowaniu renaturyzacji rzek i rozwoju zielonej i błękitnej infrastruktury w dolinach rzecznych, edukacji i presji społecznej oraz odpowiedzialności jednostkowej i instytucjonalnej w obszarach środowiskowych.
Media o debacie
